Kollum Gerard de Jong: Utfanhuus
De leste keer dat se bij ôns útfanhuus waar, waar in 2019. Al even leden, maar met drokte en de koronatiid is dat hoe’t ’t gaat. Elise is de dochter fan Mirjam’s broer en mot omme en tante teugen ôns sêge. Al loof ik niet dat se dat ok maar een keer said het. Soa hew ik ’t ’t liefst.
Foor ’n achtjarige útfanhuzer motte je ’n programma opstelle; je nimme hur bij de hând ’t weekeand deur. Oflopene weekeand waar se weer bij ôns. Der’t wij hur doe fooral fermaakten, fermaakten wij ôns nou metnander. ’n Kynd kin in drie jaar wel foor ses jaren ferândere. Der’t doedestiids ’t koesy per see met na bêd most, kiest se nou hur aigen kleren út en waagt se hur soms subtyl an make-up.
Elise is ’n wiis, fantasyryk maisy. Doe’t se foor skoal ’n werkstik skrive most, koas se de okapi as onderwerp. In ’t plak fan de informasy fan Wikipedia bijnander te knippen en plakken, kroop se in de huud fan ’t beest en skreef se ’t fanút de beleving fan de okapi
sels. Se het ’n groat ferantwoordlikhydsgefoel foor hur sussy met ’n beperking, meskien wel wat tè groat soms. Der kin se met omtize. En moeilike keuzes diene hur an: se prakkeseert ’n prot over welke middelbare skoal se na dut jaar in groep 8 hine sil. Der’t se weunt kin se út ’n stik as tien skoalen kieze. Meskien een der’t ’n prot fan dyn fryndintsys ok hine gaan?, opperde ik. ‘Juist niet! Het lijkt me leuker een school uit te kiezen met allemaal nieuwe mensen, om nieuwe vrienden te maken.’
Nadat wij de saterdeg de hele dâg in kringloopwinkels deurbrocht hadden – hur nije obsessy – en se hur favorite eten serfeerd kregen had (groente, irpels en ’n groate gehakbâl) segen wij del op de bank. Se koas sels ’n animasyfilm út. Onder ’n dekentsy kroop se smoek tussen ôns in en doe kwammen de knuffels d’r dos bij.
De kâns is groat dat wij – at sij 15, 16 jaar is – inenen àl ‘omme en tante’ binne. Dat wij wat ouweliks hewwe foor ’n jonge frou die’t in bloei staat. Maar dan hewwe wij dut momint – op ’t snijflak fan kynd-weze en bij de groaten hore, met de belangrike beslissings die’t foor hur deur staan – maar mooi even metpikt.
Bron: Leeuwarder Courant, kollum Gerard de Jong, 01-11-2022