Kollum Gerard de Jong: As

Je kinne ’t niet lere, derfoor doen je ’t niet faak genog. En at ’t leven genadig is, sit d’’r ’n hele lange tiid tussen de keren dat je ’t doen. De keer hierfoor waar 22 jaar leden, ôns pake Gerryt-Dirks, fanôf ‘n boat die’t bij Harlingen de Waddensee opgong. Wij foeren op ‘n stille seumeraven richting de son, die’t ‘t water in sakte foordat wij ‘m anrake konnen.

D’r blyft fan ‘n mîns meer as over dan ik docht. De as sat in ‘n grize, plestikene doas, formaat waspoeier-femilyferpakking. ‘n Plaatsy met ôns mims naam d’r op, en derbij ‘n licht-geel, hartformig steentsy.

Dat hartsy, soa leerde ik, gaat met de oven in en overleeft de flammen as het ‘t foor feul hitere furen staan. Op de ene kant staat de naam fan ‘t krematorium. Op de ândere kant staat ‘n nummer dat se hur toewezen hewwe: 001855.

‘t Sil fooral ‘n administratyf doel diene, maar ‘t kwam ôns nagal onpersoanlik foor, doe’t wij ‘t fan hând tot hând gaan lieten bij de ferstrooiing fan de as fan ôns mim, forige week, ergens in ‘t Bildtse búttendyks.

Je makers skinke je bij geboorte ‘n naam, en der motte je ‘t – at je je naam niet ferândere late – met doen in ‘t leven. Onder die naam mot ‘t gebeure. Ferfolgens make je naam en binne je onmiskinber de mîns die’t je binne. Ons mim – in 2018 fersturven – waar en is Hiltsy. Se sou ok niks âns as Hiltsy weze kinne. En se het alles wat wij ôns maar wînse konnen út die naam haald.

Je krije gyn handighyd in ‘t útstrooien fan de as fan een die’t je dierber is. ‘t Waar onwinnig, en onwinnig mot ‘t blive. Met ‘n paar trage, sierlike halen met de rechterêrm fertroude ôns hait mims leste resten toe an ‘t brisy dat de kop op stak.

Wie’t wel ‘s goed lústerd het, weet dat de wyn woorden flústert, taal ferstaat en ferhalen de wereld over blaast. Wyn handelt niet in sifers of nummers. De wyn dêr búttendyks weet wie’t ‘t optilde en metdroegen het.

Bron: Leeuwarder Courant, kollum, 18-04-2023