Mimmetaal

Fleden week woensdeg waar Hessel Jansen op ’e tillevizy bij Omrop Fryslân. Niet elkeneen sil wete wie’t Hessel Jansen is en dat is ok niet soa núvver, want ’t is ok gyn BF-er. En BF staat foor Bekinde Frys.
Maar ik kin him al, omdat hij in St.-Anne opgroeid is. Hij is ’n stik jonger as ik bin en derom kon ’t dat ik laider waar fan ’t jeugdtiim der’t hij in keepte. ’n Goeie, fetsoenlike en goed opfoede jongen. Ans kin ik niet sêge. En ik weet foor hest hondert persint seker dat ’t die Hessel waar die’t in St.-Anne weund het. Dat kon ik op tillevizy an syn gesicht sien.
Teugen mij praatte hij altiten Bildts, maar ik wist dat se fan huus út Frys praatten. En der wil ik ’t fan ’e week met jim over hewwe. Hokker taal praatte je en werom waiger je om je mimmetaal nag langer te brúkken?
Eerst even ’n korte inlaiding, want werom kwam Hessel in ’t nijs? Hij is projektontwikkeler en hij laat in Luwt twee studinteflets bouwe. Dat lêste is niet soa interessant foor de kollum en wat hij der over saai kon mij dan ok niks skele.
Ni, ’t gong mij om de taal die’t hij brúkte in ’t intervjoe: Ne-der-lâns. Dan komme je op Omrop Fryslân en dan praatte je Nederlâns in plak fan Frys. Werom in ’e goedighyd? Is Frys meskien nou inenen feulsten te min foor him? Skaamt-y him meskien foor syn mimmetaal? At dat soa is, dan mot-y him echt doadskame. Wat sou ik graag wete wille werom hij niet gewoan Frys praatte. ’t Sloeg dus nergens op dat hij ’t Nederlâns brúkte.
Dochs sat d’r ok wat grappigs an fast, want ik hoorde namelik wel ’n swaar Frys aksint bij him. En dat fyn ik dan weer soa mooi, h’n: siestou nou wel datstou gewoan ’n Frys bist en datstou dus ok Frys prate kinst?
Trouwens, je sien ok wel ’s op facebook dat d’r Bilkerts binne die’t op hur profyl delsette dat se opgroeid binne in Luwt, Sneek of Heerenveen. Dan krij ik ’t gefoel dat se hur skame om d’r foor út te kommen dat se in ’n dorp opgroeid binne. Maar met ’t opgroeien in ’n dorp is dochs helendal niks mis? Neffens mij skame se hur d’r foor om toe te geven dat se fan ’t plattelând komme. Of sou ’t stoerhyd of aigenwizens weze? Of se hewwe nou ergens soa’n hoge funksy dat se niet met hur dorpy asosjeerd worre wille. Dat kin ok.
Kyk, en dan binne se omhoogfâlen. Dan sêg ik: at jim omhoogfâle kom dan ok weer sacht en noflik del op jim geboortegrônd deur d’r gewoan foor út te kommen dat je groats binne dat je út ’n dorp komme en ’t groats fine om befoorbeeld Frys, Stellingwerfs of Bildts te praten.
Een fan de meest populêre Bildtse spreuken is deuze: “Die’t syn aigen taal fersmyt, raakt syn diepste wezen kwyt. Dúdliker kin ’t niet, sou’k sêge. Tot nije week.