Kyk ’s wat ik fon op ’e sôlder (2)

In de achterkamertsys fan ôns argyf fonnen wij lessen allegaar opstellen die’t ooit skreven binne foor ’t eksamen Bildts. Dat waar ’n heerlike ferrassing. En dan prate wij over opstellen die’t soms wel dartig jaar oud binne. Der mosten wij fansels wat met doen. En dat doen wij ok. Wij hewwe d’r foor koazen om ’t opstel soa te laten soa’t ’t oorspronklik skreven is. Deuze week ’t opstel fan Adriaan Smidt.

Werom hew ik deuze kursus Bildts folgd?

Ja, werom?
Nou ’t wort winter en de lange dagen avens komme weer an. Nou en dan mot je soa’n lange aven wel fulle kinne. ’ t Sou mooi weze at je fijf sokke avens fulle kinne maar ik mâg ok wel ‘s ’n aven rust hewwe om dan ’s lekker na de tillevisy te sien.
Soa hew ik deuze winter een fan myn frije avens opfuld met ’n kursus Bildts.

Nou gaat ’t niet alleen om soa’n frije aven te fullen, o ni, ik hew thús drokte genog dus der lait ’t niet an. Ni, ’t gaat my ok wel ’n bitsy om de kultuur en om ‘e streek. Ik hew fan myn geboorte of op ’t Bildt weund. En dan wort soa’n streek wel ’n bitsy fan dyn aigen. D’r is soa’n sechy fan: “bij ’t húsraad hore”. Nou soa hoort ’t Bildt wel ’n bitsy bij mij en ik bij ’t Bildt.
En nou kin je fansels wel alleen op ’t Bildt weune en feerder niks. Ni, dat kin ik niet goed fine.

Je motte d’r ok wat foor doen. De mînsen om dy hine mâge wel wete datstou fan ’t Bildt komst. Maar dan motte die mînsen ’t wel an dy merke kinne. En at je nou de wereld ingaan dan sou’t mooi weze dat je ’n plakkertsy op ’t borst hadden met : “k Bin ’n Bilkert”, krekt soa as “ Atoom energie de wereld uit”.
Nou hoort dat meskien wel wat onnoazel, maar ’t is wel soa. De mînsen motte ’t sien kinne en hore kinne datstou fan ‘t Bildt komst.

En nou is ‘t ’n fait dat je mînsen kinmerke deur hur taal en hur gewoante. Derom praat maar Bildts en skriif ’t nou ok en dan komme die gewoanten wel.
Soa waar ik lêsen in ‘e stâd in ’n groatwinkelbedriif op klompen. Ni, niet dat winkelbedriif waar op klompen, maar ik.

En de mînsen sâgen my an en na wat ik an ‘e poaten had. Nou dan dink ik bij mysels, ’t kin mij gyn floit skele, ik hew niks fan ândere mînsen an en ik hew die klompen betaald.
Maar ik kin ’t my wel ’n bitsy foorstelle hoor, dat ’t opfâlt. Je lope tussen frôly deur op naaldhakkys en dan sien se mij op ’n stel gele boereklompen.
Nou waar dut wat over de gewoantes maar nou wat over de taal.

De taal fan de streek der ’t je in leve, motte je folgens mij prate kinne en skrive kinne. Nou dat praten lukt my wel arig maar ’t skriven is bij mij nag wel ‘s ’n puzzel en derom hew ik deuze kursus Bildts folgd.