Praatsymaker: Omkeerde tilletiidmesine
Foor ’t eerst in 35 jaar gong ik foor myn werk weer ’s met de train. Ans reed ik met een met in ’e auto, maar die waar d’r niet en sels rije kin niet met die ene êrm der’t ik gronys last fan hew. En eerlik said: ik bin ok niet soa dryst om na groate plakken te rijen; in dut gefal Utrecht.
Die dînsdegoffend foelde ’t foor mij as ’n omkeerde tilletiidmesine. Ik leken wel in de tiid fóórút lanseerd te wezen. Goed, ’t stasjon in Luwt siet d’r in groate parten nag ’t selde út, maar die poortsys om in te checken, stonnen d’r eand jaren tachtig fansels nag niet. Ik hew fan ’t werk soa’n openbaar ferfoerkaart. Dat dut waar gyn toer om deur die poortsys hine te kommen. En de kondukteur had nou ’n scanapperaat der’t de OV-kaarten met kontroleerd worden.
Wat mij feerder opfiel waar dat de stim deur de luudspreker meer informasy fertelde as doe. Dat had men beter dartig jaar werom doen kinnen, want nou waar ’t al wat overboadig foor ’n prot mînsen, om’t hest elkeneen ’n app op ’e tillefoan staan het werop werklik alle informasy over trainraizen werom te finen is. Ja, die hew ik ok. Ideaal. In myn tiid, motst mij hore: in myn tiid… Doe’t ik nag jonger waar as nou hadden je nag ’n trainboeky, maar soks kon ok maklik deurgaan foor ’n púzzelboeky. Je mosten naamlik útsoeke hoe’t je raize mosten. Hoe laat fort om ergens op tiid te kommen befoorbeeld. Mot ik ergens overstappe? Soa ja, wer en hoefeul menútten hewwe je de tiid om de folgende train te halen? Fansels is ’t in deuze tiid makliker en dus nofliker raizen.
Maar ik bin soa’n fyftyn jaren leden ok nag ’s met de train weest en doe waar ’t ok nag soa as in de jaren tachtig. Dat waar trouwens de geselligste weromrais ooit. Met ’n groepy mânly waar ik ’n weekeand naar Amsterdam weest. Dat waar al groat feest en wij gnezen en beleefden ’n prot. Soa saai Frank van Loon bij ’n demonstrasy met protestbôrden befoorbeeld: “Kyk, hier frage se ok al om PC-kaarten.” Ja, je hadden der bij weze motten doe’t-y dat saai. Ik laai ’n half uur slop fan ’t gnizen.
Wij folgden ok ’n workshop smartlappen en songen as lysters. De mînsen bleven bútten sels naar ôns staan te lústeren.
En die anthoesjaste stimming nammen wij met de train in en songen alle smartlappen nag ’s. De helt fan de raizgers fon dut mooi, maar de ândere helt minder… De kondukteur froeg ôns ’n stikminnig keer om der met op te houwen, maar wij bleven maar ônder infloed fan ’t smartlappefirus, late wy ’t der maar op houwe… Op ’n stoit liet-y ôns maar. Luwt leken maar ’n hanestap at je je fermake.
Ok wij komme nageraden bij de eandhalte. Die nijmoaderige dingen fan teugenworig maakte ik mij dus gau aigen. Je binne nooit útleerd in ’t leven. Dat bleek ok wel, want op kantoor in Utrecht leerde ik nag wat nijs wat myn kollega’s ok niet wisten doe’t dut ferteld worde. At jim naamlik Post-It-pepiertsys fan boven ôf lostrekke, dan komt d’r ’n soort fan krul in at je se opplakke. Maar skeure je se fan ’n kant ôf dan blive se strak at je se ophange. Wisten jim dat? Doen jim foordeel d’rmet.
Jan de Groot