Praatsymaker: Kânsloas
D’r sille de kommende jaren flink wat nije huzen boud worre in St.-Anne. Nije wiken sels. Dat likent d’rop, souwen je sêge. Maar binne dut ok huzen der’t op ’t Bildt opgroeide (jonge) Bilkerts foor in anmerking komme kinne? De soanoemde starters of binne ok die huzen weer rottekruud duur? Want dan hewwe je d’r ok gyn byt an. In de regel komme d’r dan foornaamlik mînsen op ôf die’t niks met ’t dorp hewwe (faak komme se ergens âns weg) en dat ok niet krije. Dus foor de gemeenskap nutteloaze mînsen.
D’r motte dus goedkopere huzen komme foor starters, soadat wij ’t jongereand út ’t dorp hier houwe kinne. Die flige nou allegaar út na Luwt, wylst de meesten liever op ’t Bildt bleven waren; temînsen, dat krij ik faak te horen.
Maar ja, gyn betaalber huus kope kinne en dus kânsloas weze foor ’n huus hier. Dat sou dochs âns motte? Wat sou ’t mooi weze dat d’r ’s wiken/straten komme souwen die’t foor ’t jongereand te betalen is en men dus op ’t Bildt blive kinne of just weer werom komme út Luwt.
En dan hoeve wij ’t niet eens over ’t huren fan ’n huus te hewwen in St.-Anne. At je in ’n normale sitewasy sitte, dan wort ’t al heel dreeg. Hest kânsloas. Foorbeeld: lessen besloat ’n steltsy tydlik útnander te gaan en even te latten. Hopla, de man had soamaar ’n huurhuus.
Datselde met statushouwers. Jawis, die hewwe ok recht op ’n plak in ’t dorp, maar sij gaan faak foor kines die’t nag bij hur ouweloi weune. Dat gebeurde lessen ok in ’n straat in St.-Anna. Komme d’r soafeul statushouwers naastnander te weunen. Werom nou niet ok ’n jonge of maisys d’rtussen die’t graag ’t huus út wil.
Dârde foorbeeld: doe’t ik ’n huus kocht en myn huurhuus frij kwam, kreeg ’n fint út Luwt foorrang om der in te kommen. Die most syn leven weer op ’e rit krije na flink drugsgebrúk. En weer waar ’t jongereand út ’t dorp dus kânsloas.
Die’t mij nou ferdinken gaat fan diskriminasy die begrypt ’t niet. Ik hew niks teugen statushouwers en mînsen die’t alles weer op ’e rit krije motte, maar ik set ’t gewoan sterker an: wort ’t hier opgroeide jongereand dan meskien achtersteld? Wat fine jim?
Jan K. de Groot