Oud pepier

Nag niet eens soa lang leden setten je eenkeer in ’e maand saterdegoffens ’t oud pepier búttendeur. Faak bijnander bonnen met toutsys of gewoan in doazen. Dan haalde bij ôns in ’t dorp ’t korps ’t oud pepier op. ’n Paar lopers en ’n paar opstapelaars op de groate wagen. Soa gong dat jarenlang. ’n Fertroud gesicht.
Maar nou sette wij ’n kontener an ’e dyk en die wort dan deur de asauto leegd. Hierdeur is de nostalgy ferdwenen fan ’t ophalen fan oud pepier.
De lêste jaren gong ’t trouwens niet goed met ’e priis foor oud pepier. Ferenings die’t ’t pepier ophaalden om hur aigen kas te spekken, kregen d’r hyltyd minder foor. De priis sakte en sakte maar. D’r worde deur de spesjalisten said dat dut komme sou omdat de fraag út Afrika en Azië minder worde.
Maar d’r likent nou ferrassend ferandering in te kommen, want de tiden konnen skielk wel weer ’s beter worre, want lessen kwam ’t folgende bericht ferbij: “We bestellen veel pizza en daardoor zijn boeken soms even niet leverbaar.”
Aha, te min pepier. Nou motte de prizen wel omhoog skiete, dochs? Nou, derover kon ik niks weromfine.
Maar goed, deur de koronakrisis bestelle ’n prot mînsen meer fia internet en dat komt in ’e regel in kartonnen doazen. Ok worre d’r dus hyltyd meer pizza’s besteld. En jim wete wer’t deuze pizza’s insitte… Presys.
En deurdat d’r soa’n groate fraag na ferpakking is, motte drukkerijen feul langer wachte op pepier. Derdeur kin ’t gebeure dat bepaalde boeken even niet te leveren binne.
Eerlik said hew ik nooit soa feer docht dat dut infloed hewwe kin op ’t drukken fan boeken. Sterker nag: nooit docht dat d’r ooit ’n skaarste an pepier weze sou. Blykber kin dat dus al.
Krije wij ’t aansen soa dat pepier op ’e bon komt? En at soks gebeurt, wer binne dan die bonnen fan maakt?
Oud pepier likent nou goud werig te wezen. De pepierkonteners blive leeg. De asauto foor oud pepier hoeft niet meer te rijen. De mînsen ferhannele ’t pepier nou fansels sels. Nag even en de mînsen gaan op ’e metten staan met pepier. “Goeie, wat ferkope jou op deuze gesellige met?” De man siet eerst syn aigen dissy even over, kykt dan ferheerd na de fragesteller, al is’t de gewoanste saak fan ’e wereld wat hij ferkoopt: “Wer liken’t dut op? Ik ferkoop fansels pepier. En ik kin dij een ding sêge: goedkoper as bij mij krije jou ’t niet.”
Ik print altiten myn kollum út om ’t in te spreken, maar al deuze kollums ferkoop ik nou altiten per opbod op Markplaats. Wat d’r presys opstaat is niet eens soa belangryk, ’t gaat se puur om ’t kostbere pepier.

Omrop Fryslân – 16-11-2021 – Jan de Groot