Kollum Gerard de Jong: Lissys
Lissys
Ons hait nom elk jaar om deuze tiid ’t NOS Jaaroversicht op fideo (eerst V2000, doe Betamax en VHS) op. Op ’t labeltsy skreef-y dan keurig ‘NOS Jaaroverzicht 1989’, en die bând kwam bij de ândere jaren. ‘t Waren hailige fideobânden; die pakten je niet om ’n ôflevering fan Medisch Centrum West overhine op te nimmen. Ik mot him ’s frage wanneer at hij met die tradisy ophouwen is.
Weromkike en rubrisere, ’t is (teugen beter wete in) prebere grip te krijen op de tiid. ’t Selde geldt foor lissys make: orde krejere in de gaos fan ’t leven. In myn froegste dagboeken (bijhouwen sont ik 10 waar) tilt ’t d’r fan op: top 30 fersys fan ’t jaar, top 5 kollums fan ’t jaar, top 10 maisys, top 10 mooiste goals die’t ik bij vv St.-Anne maakt had.
Ik lúster en koop ’n prot mezyk, en elk jaar om de korsttydsdagen hine maak ik ’n top 50 fan platen fan ’t ôflopene jaar. De list sels doet d’r aigenlik niet toe, ’t gaat om ’t balânsen sels. Om de stikkys fan ’t jaar bijnander te fandelen en foor mijsels d’r ’n fraaie, loochise puzzel fan te maken.
Maar ’t dele, fergelike, beprate fan lissys – dat ik seker ok ’n prot deen hew – dat is wel foorbij. Wij hewwe in ôns post-postmoderne tiid hest gyn deelde erfarings meer. Wij hokke allegaar in de aigen behaaglike bubbel. Dat is gyn waarde-oordeel, ’t is soa’t ’t is.
Konsekwînsy is àl dat ’t lissy as útteringsform – soa-as alle moois – ’n feugel foor de kat fan ’t groatkaptaal worren is. Na Spotify komme tunworig ok de Rabobank, Basic-Fit en DPG Media, aigner fan deuze krant, met ‘n wrap, lâs ik: ’n eandejaarlissy fan je betaal-, fitness- en leesgedrag. Naast de overdúdlike privacy-beswaren is ’t fooral ’n intîns sneue poging om op ’n nostalgy- of fermeende gemeenskapsgolf met te surfen. At ik ‘m make sou, sou ik foor deuze ‘lissyfikasy’ deur bedriven ’n mooi plakky in myn top 50 ergernissen fan ’t ôflopene jaar frijhouwe.
gm.dejong@xs4all.nl