Kollum Gerard de Jong: Ferandering
Ferandering
“Alles verandert, mensenlevens, bedrijven, de samenleving en ja, de cultuur zelf. We neigen naar vasthouden aan het oude, maar realistisch is dat niet. Hoezeer er ook stemmen opklinken dat we ‘onze’ cultuur moeten koesteren, het is een feit dat wat ‘altijd al zo is geweest’ óók onderhevig is aan innovatie, progressie, groei. En soms moet het roer om, radicaal, maar meestal gaat het geleidelijk.”
Soa begon ôflopene frijdeg ’t hoofdredaksjoneel kommintaar in deuze krant. ’t Waar ’t leste kommintaar fan Kirsten van Santen, die’t na 27 jaar înset foor de LC wat âns doen gaat. Bovenstaande gong over ‘t Amelander Sunneklaas, maar aigenlik gaat ’t over ‘t leven. En niet in ’t leste plak over de skriifster sels.
Om de eeuwwisseling hine kwammen met Truus Duisterwinkel, Eva Vriend en Kirsten van Santen drie jonge sjoernalistes anneks hemelbestormers in dienst bij de LC, die’t met hur stim, blik (foornaamlik fan búttenen) en enerzjy de kolommen opskudden. Ik waar sels ok nag maar krekt sjoernalist, bij de Bildtse Post. Wij waren de nije generasy, en elke generasy wil ’t âns en beter doen as de forige, dat hoort soa. Ferandering hoort soa.
Meskien kleur ik die tiid nou as feertiger mooier, romantiser in, maar foor myn gefoel worde de sjoernalistyk doe meer metnander beleefd as nou. Je kwammen nander fisyk faker teugen – bij de plisy foor de nijtsys, bij de raadsfergadering in gemeentes die’t niet eens meer bestaan, op jaarliks hoogtepunt ’t Persbal, dat d’r ok niet meer is (of ik wor niet meer útnoadigd). D’r waar meer ferwantskap, foor welk medium je ok werkten. De media hadden meer ‘smoel’, meer aigens.
Dat de sjoernalistyk en nijs(-beleving) sels feranderd is, hoeft anno 2024 gyn betoog. Meer as ooit lait de frije, onôfhanklike nijsgaring sels ônder fuur. Alles ferandert, dos dur ik te beweren dat Kirsten – de ferwantskap met hur groeide út tot ’n fryndskap – in die 27 jaar like neskierig bleven is, soawel onbefangen as onferskrokken op ‘t nije of ‘freemde’ ôfgaan is, en der met ’n opene, kritise blik maar barmhartige pin over skreven het. Kirsten sil dat in hur nije werkaventuren doen blive, der sit ik niet over in. Ik hoop dat deuze krant, in de woelige wereld fan ’t nijs, die talinten bij hur sjoernalisten op weerde skatten blyft.
gm.de.jong@xs4all.nl