Kollum Gerard de Jong: Beukehaag

Zzzzpp. ’t Geluud as portaal naar een fan ôns groatste, mooiste netuurparken: de Feluwe. Te herkinnen an dat zzzzpp dus, dat je hore at je over ’t wildroaster rije. As gaan je over de sken bij de kassa: je binne inchecked.

Ik loof dat de roasters hur orizinele funksy nag ferfulle en swijnen, reeën en ânder wild fan de sneldyk ôfhouwe. Dos foelt ’t as lêge se der foor ôns mînsen. ’n Roaster is ’n grîns, simboaliseert ‘n begin en eand fan wat wij in Nederland netuur noeme: ôfbakende grônd, in kaart brocht, omhaind. Kwantifiseerber.

Netuur hoort niet te berekenen te wezen, ‘t hoort te kommen en te gaan, d’r te wezen sonder dat je d’r erg in hewwe. Sonder toegangspoortsy of kassa. Ooit waar de hele wereld netuur. Nou bepale wij wat netuur is en perke wij ’t in. Wat d’r binnen leeft mot der fooral blive – en ânsom.

Ik soefde forige week soa’n wildroaster over en waar in ’n ândere wereld. ‘n Prachtige wereld, dat is wis. In deuze tiid fan ’t jaar is de Feluwe, flak foordat alles fan bloei útnander barst, krekt Skandinavië. De naaldbomen, de rust, lokale ruughouwers, finen en toeristen. Fooral de rust.

Inkeld de werklik overal plantte beukehaag waar mij ’n doorn in ’t oog. Met syn dorre blâd dat allang útbloeid is maar niet los durt te laten en ’t fertikt om nij blâd ’n kâns te geven. ’t Is de befinelik griffermeerde onder de hagen: sober, flets, godfrezend. ’t Is nederighyd in haagform. Onooglik, maar maklik kwa onderhoud en niet sonder funksy.

Funksjoneel en na de hând te setten, der houwe wij in Nederland fan. Niet ferbazend, in ’n lând der’t 54% prosint foor de landbou brúkt wort, teugenover 34% netuur en 12% bebouwing. De beukehaag, dat dorre monstrum, is simboal fan die hang na funksjonaliteit. Gyn fratsen of útspattings, niet mooi, maar sober en doelmatig doe’t ’t wat ’t doen mot: ‘n grîns angeve.

Soa besien is de beukehaag krekt ’n wildroaster: ’t geeft de skaiding an tussen de ene en de ândere wereld, tussen dat fan mij en dat fan dij. Zzzzpp.

gm.de.jong@xs4all.nl