Praatsymaker: Ik versta geen Fries
Hoewel ik gyn snacker bin, besloat ik lessen om dochs even ’n ‘fette hap’ te halen. Ik waar drok doende weest en besloat om gau even wat te eten. Ant soafeer niks besonders. Ik gong na een fan de drie kafetaria’s in St.-Anne. De manlike metwerker waar wat an ’t gekjagen met twee gychelende púbbermaisys, wylst hij sels die tiid ok nag niet ôfsloaten had, fermoedde ik.
Doe’t die baide gychelkonten na búttenen gongen, had de metwerker tiid foor mij. Om ’n leuk gesprek an te knopen froeg ik him: “Binne dat dyn fans?” Syn reäksy ferbaasde mij och soa: “Sorry, maar ik versta geen Fries.” Met deuze opmerking skopte hij mij teugen de sere bonk an. “As eerste”, soa begon ik, “praat ik Bìldts en gyn Frys en as tweede had ik ’t over ‘fan’ en dat is Ingels. Hij: “Fan? Wat is fan?” Och heden, dut mot wel heel feer weg komme… “Ja, fan”, antwoordde ik geduldig; al kreeg dat al ’n knoei. D’r folgde ’n útwryks gesprek. “Ja, fan”, saai ik maar weer. Maar ik kwam gyn steek feerder, want hij herhaalde syn fraag. “Krekt al bistou fan fan ’n popband of sanger”, saai ik nou ’n stik ongeduldiger. Nou begreep-y ’t. En stikem dus ’t Bildts ok… Hij fiel dus deur de mând…
En fansels ferbreek ik mij niet. Ik bin notabene op ’t Bildt en dan pas ik mij niet an deur naar ’t Nederlâns te gaan… Bist mâl! Wat is dat nou foor halfwizerij dat hij in Frysland werkt, maar gyn Frys ferstaat. Werom werke je der dan in ’e goedighyd!? Ik gaan dochs ok niet na Polen toe om der ’n snackbar te beginnen, wylst ik gyn woord Pools ferstaan? Ni, deuze opskoaten jonge straalde niet bepaald klantfryndlikens út. En ik waar d’r bovendien ommers al achterkommen dat-y betúltsys deen dat-y gyn Frys en Bildts ferstaan kon.
Ik bleef dus Bildts praten en wij waren nageraden bij de bestelling te lânde kommen. Baidegaar waren wij wat irriteerd worren en de spanning waar dus foelber… Ik bestelde petat en dat woord likent op de Nederlânse benaming. Maar ik wou ok ’n hinsnytzel hewwe. “En ’n hinsnytzel”, saai ik en der drekt achteran: “foor dij is dat ’n kipsnijtzel”, met de nadruk op de letter ‘ij.’ Hij noteerde ’t en gong fan sijen. “Ik fon ’t gyn prettig gesprek”, waar myn nabrander. De froulike kollega fan de jonge, die’t bij de frituur ston, keek kel om. De jonge sâg ik weer doe’t-y eerst koffy brocht en derna ’t eten. Ferbeeldde ik ’t mij nou of sat d’r hyltyd wat ’n sinys ondertoantsy bij at-y ‘meneer’ saai. Maar goed, laat ik ’t maar op ferbeelding houwe.
Bij ’t wachten op ’t ôfrekenen hoorde ik him teugen ’n ândere klant sêgen dat-y die dâg jareg waar. ’t Leken mij nou niet ’t goeie momint om him toe te singen, laat staan tegaar met him de sliertdâns te doen. Maar filesitere had ok gyn inkele sin, want dat woord sou-y dochs niet ferstaan. Betúltsys dan!
Jan de Groot