Kollum Gerard de Jong: Deken

Dartig kilometer, meer is ’t niet. Je gaan de A32 ôf en inenen binne je in ’n ândere wereld. ’n Wereld der’t, in teugenstelling tot ’t Bildt, àl bomen staan. Fan Oldeholtwolde ôf wort d’r ’n koaninklike groene loper útrôld, de Slingerweg (die’t keersrecht is), die’t na wat naamsferanderings úteandlik útkomt bij hotel Lunia in Oldeberkoop.

’t Grâs is altyd groener, ik weet ‘t, maar de feule bomen in de Stellingwerven die’t al die diken omhulle pakke mij in. ’n Groat part fan ’t boek dat ik skreven hew is tot stand kommen in ’n hússy in de bossen bij IJhorst, dat wat súdliker lait maar like groen is. ‘Brokope’ (de ouwe naam fan Oldeberkoop) deed mij der an dinken. ’n Genoeglike lappedeken, met hoekys en ôfskermde stikken lând. Smoek sonder dat ’t ferstikt, met skúlplakkys en rúmte foor ferrassing. Rúmte foor ‘t stikeme, ’t intime. ‘t Aigene.

Saterdeg brocht de groene loper mij na de Open Stal-kûnstroete, der’t kammeraat Hendrik Elings ’n nije sery werk tintoanstelt. Sintraal derin staat Bowe, Hendrik en Reina’s seun. Bowe waar d’r sels niet bij, wat foor ’n 15-jarige die’t niks fan hait’s (forf-)streken hewwe mot folstrekt normaal is. Dat hij hier noemd wort is d’r dinklik al feer bij deur, en ik frees dat hij mij dut niet gau fergeve sil.

Wij sien Bowe wilens at hij slaapt. Hendrik fangt in forf dat ongrypbere, onbewaakte momint tussen de oneandighyd fan de droom en ’t ontnuchterende wakker worren. Hij lait huld in ’n witte deken, maar echt sien doen wij die deken niet: ’t is ‘n wit stik doek, open laten, onbeskilderd. Hij lait nag inpakt in ‘t maagdlike wit om him hine, flak foordat hij weer de wakkere wereld inslingerd wort. Bowe lait op ’t kanfas diep in de soes, maar wij wete deur de titels dat hij elk momint wakker (maakt) wort.

’t Werk is nergens soa te plak as in Oldeberkoop, der’t ’t groen ’t wit fan de skilderijen is; de deken die’t ‘t intime, ’t onbewaakte, ‘t aigene omêrmt.

gm.de.jong@xs4all.nl – Leeuwarder Courant – 30-07-2024